21.01.2022 – ÖZLEM MERVE TOLUÇ
Günümüz koşullarında istediğimiz birçok sebze ve meyveye mevsimi fark etmeksizin ulaşabilmek mümkün. Bu durum aslında bizlere avantaj gibi görünse de ne yazık ki mevsiminde tüketilmeyen sebze ve meyvenin vitamin ve minerallerinden yeterince faydalanamıyoruz. Bununla birlikte toplum olarak doğanın ve çevrenin korunumu bizlerin sorumluluğundayken, gıdaları mevsiminde tüketmemek bu durumu negatif bir şekilde etkiliyor.
Kimi uzmanlar tarafından mevsimlik besin tüketimi, yalnızca ata tohumuyla üretilmiş, üretildiği yerde asıl mevsiminde yetişmiş ve yine aynı ülke sınırları içinde tüketilecek olan besinler için kullanılırken, bazıları için ise normal mevsiminde yetişmiş olan ithal ürünü de kapsıyor. Fakat ithal edilen ürünün mevsimi, ürünü tüketecek olan ülkede henüz gelmemiş olabiliyor.
Ne yazık ki satın alınan ithal ürünlerin mevsimine göre üretilip üretilmediğini tespit etmek epey zor bir iş. Bu sebepten, bizler mevsime uygun olan yerli ürünleri tercih ederek hem sağlımıza hem de çevremize daha duyarlı bireyler olarak yaşamımızı devam ettirebiliriz.
Kış sebzeleri çoğunlukla Türkiye’nin soğuk iklim koşullarına dayanıklı olan lifli, kök sebzelerini içeriyor. Bununla birlikte koyu/yeşil yapraklı sebzeler ve toprak üzerinde yetişmekte olan dolgun/etli sebzeler de mevcut. Kış meyvelerinde ise bağışıklık sistemini güçlendiren, yoğun vitamin ve mineral içerikleriyle ön plana çıkan pek çok meyve bulunmaktadır.
Unutmamak gerekir ki en az 5 porsiyon günlük sebze (3 porsiyon) ve meyve (2 porsiyon) tüketiminin sağlığa olumlu etkileri vardır.
Vitamin, mineral ve antioksidan deposu olan kış sebzelerinden maksimum derece faydalanmak istiyorsak bu sebzeleri çok fazla pişirmeyerek, daha çok buharda pişirme yöntemini tercih ederek tüketmemiz gerekir. Aksi halde vitamin ve minerallerden kayıp olacaktır. Ispanak, brokoli, brüksel lahanası, karalahana, kereviz, pancar, biber, patlıcan, mantar, taze fasulye, soğan, havuç, kabak, maydanoz, sarımsak ve turp kış mevsiminde tüketebileceğimiz sebzelerdendir. Meyvelere gelecek olursak; ayva, portakal, mandalina, greyfurt gibi turunçgiller, elma, nar ve muz gibi meyveler kış mevsiminde tüketilebilir. Bu meyveler yoğun bir şekilde A,B ve C vitaminleri, taninler, folik asit, fosfor, selenyum, magnezyum, ve lif içerir.
Yeterli derecede meyve ve sebze tüketimi kanser, kalp ve damar hastalıkları, hipertansiyon, sindirim sistemi hastalıkları başta olmak üzere birçok kronik hastalık riskinin azalması, bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve yaşlanmanın gecikmesine katkı sağlar. Bu sebeple porsiyon kontrolünü doğru yaparak mevsiminde meyve ve sebze tüketimine özen göstermeniz önemlidir.