Çocuk, terbiyesini internetten değil ebeveyninden almalıdır..
Evladınız web bağımlısı mı?
Günümüzde web kullanımı, neredeyse kaçınılmaz bir gerekliliktir. Sadece her şeyde olduğu benzer biçimde, bu mevzuda da dikkatli olunmaz ve aşırılığa kaçılırsa problemler ortaya çıkmaktadır. Vatanımızda toplumsal yaşamı etkilemeye başlamış olan netin, başta çocuklar ve gençler olmak suretiyle nüfusun büyük çoğunluğunu tesiri altına almış olduğu görülmektedir.
Bir taraftan web ve bilgisayar oyunları çocuk ve gençlerin bilgiye ulaşmalarını, araştırma yapmalarını, sorun çözme, yaratıcılık, eleştiri düşünme benzer biçimde kişisel gelişimlerini destekleyen teknolojik bir mucize olarak değerlendirilirken; öteki taraftan aşırı, kontrolsüz, amacı haricinde ve bilinçsiz kullanım yönü ile de kaygılara ve korkulara niçin olarak, kişisel becerilerin gelişmesini negatif etkilediği düşünülmektedir
Holman ve ark. (20) tarafınca meydana getirilen çalışmada, yaygın web kullanan ve bilgisayar oyunları ile zamanını geçiren evlatların,toplumsal gelişimlerinin mühim seviyede gerilediği, bu evlatların özgüvenlerinin düşük, toplumsal kaygı düzeylerinin ve saldırganlık davranışlarının yüksek olduğu bulunmuştur.
Ebeveynler bilgisayar oyunlarını; çocuğun evde yaramazlık yapmaması, kendilerini rahatsız etmemesi ve onları oyalaması için lüzumlu bir vasıta olarak görerek oldukça büyük bir yanlış yapmaktadırlar.
Evladınız web bağımlısı mı?
İnternetin çocuklarda yaratabileceği fizyolojik ve toplumsal etkisinde bırakır nedir?
Yoğun web/bilgisayar kullanımı, göz bozukluğu, postur/duruş bozuklukları benzer biçimde fizyolojik etkilere sebep olabilir.
Yoğun ve kontrolsüz web kullanımı toplumsal anlamda ise;
-Hazır olmadan ulaşmış olduğu data, görüntü ve videolardan dolayı , bunların yorumlanmasında güçlük çekerek travma yaşamasına,
-Gelişim olarak erken dönemde bazı sakıncalı deneyimler yaşamasına,
-Dış/gerçek dünyadan uzaklaşmasına,
-Daha bireysel ve ben merkezci olmasına,
-Arkadaşlık ve öteki toplumsal becerilerin negatif etkilenmesine,
-Giderek bilincinde olmadan yalnızlaşmasına ve bundan rahatsız olmamasına,
-Aileyle ilgili ilişkilerin zayıflamasına,
-Sorun çözme becerilerinin gelişmemesine niçin olabilir.
İnternet bağımlısı çocuk
Evlatlarımızın daha bilgili ve güvenli Web kullanıcıları olmalarına destek olacak bazı tavsiyeler aşağıda sıralanmaktadır:
1- Her şeyden ilkin çocuğunuzla iyi bir kontakt içinde olunuz. Çocuğunuzun arkadaşları, zevkleri, korkuları, sevdikleri ve sevmedikleri mevzular hakkında data sahibi olunuz. Çocuğunuza, her mevzuyu sizinle paylaşabileceği itimatını veriniz. Sizin yetersiz kaldığınız mevzularda bir uzmandan yardım alınız.
2- Çocuğunuzun internete girmiş olduğu bilgisayarın çocuğun odasında olmamasına, evinizin ortak kullanım alanı içinde olmasına dikkat ediniz.
3- Çocuğunuzun internette kalma süresine ve bilgisayar kullanma süresine ne olursa olsun sınırlama getiriniz. Çocuğunuzun yaşına uygun olacak kullanma süresini belirleyiniz. Unutmayınız ki, uzun süre bilgisayar yada web kullanımı çocuğunuzun sosyalleşmesine negatif tesir yapabileceği benzer biçimde hareketsiz kalmasına, bazı fizyolojik rahatsızlıklara niçin olabilecektir. Çocuğunuzun oyuna, kitap okumaya, spor halletmeye ve sanata zaman ayırmasını sağlayınız.
4- Her mevzuda olduğu benzer biçimde, bu mevzuda da ebeveyn olarak çocuklarınıza iyi birer örnek olunuz. Bilgili ve güvenli web kullanım kurallarını öğreniniz ve uygulayınız.
5- Çocuğunuzla bilgili ve güvenli web kullanımı kuralları mevzusunda konuşunuz. Bu kuralların neler bulunduğunu anlaşılır bir halde açıklayınız ve kuralları kati olarak koyunuz. Koyduğunuz kurallar ve konuşmalarınızda pozitif tutum sergileyiniz. Negatif söylemlerin çocuğunuzla kuracağınız iletişimde çatışmayı artırıcı unsur olabileceğini aklınızdan çıkarmayınız.
6- Çocuğunuzla ve öğretmenleriyle beraber çocuğunuzun yaşına uygun ve güvenli olan web sitelerinin adreslerini belirleyiniz. Belirlediğiniz sitelerin adreslerini bilgisayarınızın “sık kullanılanlar” kısmına kaydediniz. Böylece bu sitelere giriş işlemi daha kolay olacaktır.
7- İnternette mümkünse çocuğunuzla beraber gezininiz. Eğer evladınız bu mevzuda isteksiz ise, yalnız sizin ve öğretmenlerinin onayladığı siteleri ziyaret etmesi mevzusunda çocuğunuzu uyarınız ve takip ediniz.
8- Çocuğunuzun web kullanımını sık sık denetleyiniz. Hangi sitelere girmiş olduğu, hangi söyleşi ortamlarında bulunmuş olduğu mevzusunda düşünce sahibi olunuz. Mümkünse söyleşi ortamlarındaki dostlarını tanımaya çalışınız.
9- Çocuğunuzun web ortamında güvenliğini sağlamak ve zararı dokunan içeriklerden korumak amacıyla lüzumlu güvenlik ve filtreleme programlarını edininiz.
10- Çocuğunuza web ortamında tanımadığı kişilerle söyleşi etmemesini, kontakt kurmamasını öğretiniz.
11- Çocuğunuzun, ziyaret etmiş olduğu sitenin “güvenlikle ilgili sorularını” dikkatlice okumasını, sitenin istenilen detayları ne amaçla istediğini öğrenmesini ve gerektiği takdirde velilerine danışarak istenilen detayları vermesi emareniz. Sizin onayınız olmaksızın kendi ve aile resimlerinizi, adresinizi, telefon numaranızı, okul adını vermemesini sağlayınız.
12- Çocuğunuza sizin izniniz olmaksızın, kendi adresini, okulunun adını, telefon numaranızı, ebeveyninin iş adresleri ve iş yeri telefon numaraları benzer biçimde kişisel detayları web söyleşi ortamında hiç kimseye vermemesi icap ettiğini öğretiniz.
13- Evladınız, web kullanıcı adını ve şifresini sizin haricinde asla hiç kimseye vermemesi icap ettiğini anlatınız.
14- İnternet ortamında, sohbetlerde çocuğunuzu rahatsız eden görüntü, ses ve yazılar yer almış olduğu takdirde derhal bulunmuş olduğu web ortamından çıkmasını ve size haber vermesini isteyiniz.
15- Çocuğunuzun, bir sitede yer edinen oyunlara, aktivitelere, yarışmalara katılmadan ilkin bunların yaşına uygun olup olmadığı mevzusunda ne olursa olsun size ve öğretmenine danışması icap ettiğini emareniz.
16- Çocuğunuza, web ortamında yeni tanışılan kişilerin devamlı kendileri ile ilgili doğru bilgiler vermeyebileceği, kimlikleri ve yaşlarıyla ilgili yanıltıcı bilgiler verebileceği gerçeğini anlatınız. İnternet söyleşi alanlarında ve haber gruplarında ilk kere karşılaşılan yeni ileti ve kişileri ne olursa olsun velilerine göstermelerini isteyiniz.
17- Çocuğunuza, size sormadan web ortamında alış veriş yapmaması icap ettiğini; istenilen kredi kartı numaraları bilgilerini vermemesini öğretiniz.
18- Çocuğunuzun, web sohbetlerinde onlardan yapmamaları ihtiyaç duyulan, ya da onları rahatsız eden bir davranışta bulunmalarını isteyenler olduğu takdirde, sohbeti bırakarak derhal size haber vermesini ve vakası anlatmasını isteyiniz.
19- Çocuğunuzdan, web sitelerinden bilgisayara yükleyecekleri yada indirecekleri programlar ve içerikler hakkında size haber vermesini, sizin izniniz olmaksızın bu işlemleri yapmamasını isteyiniz.
20- Ufaklıklara, web ortamında başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmamalarını öğretiniz.
21- Latife yapmak amacıyla dahi dostlarıyla hatta asla kimselerle korkutmak amacıyla tehdit edici bir üslupla kontakt kurmamalarını anlatınız. Günlük hayatta olduğu benzer biçimde, internette de fena ve kaba kelimeler kullanmamalarını, kibar ve güzel bir dil kullanmalarını isteyiniz.
22- Çocuğunuzun, web ortamında kaba dil kullanan, onları rahatsız ve tehdit eden kişileri size haber vermesini isteyiniz. Bu davranışlarda ısrar eden olanları emniyetin ilgili birimlerine ve servis sağlayıcınıza bildiriniz.
23- İnternet ve bilgisayar evinizde ya da çocuğunuzun okulunda yoksa ve evladınız interneti başka bir yerde kullanmak zorunda ise bu yerin neresi olduğu hakkında data sahibi olunuz. Sizin izniniz olmaksızın bu bölgelere gitmemesi gerektiği mevzusunda çocuklarınızı uyarınız. Çocuklarınız için uygun olmayan (sigara içilen, filtreleme kullanmayan işletmelerde) ortamlarda bulunmamaları mevzusunda çocuklarınıza data veriniz. Bunu yaptığınızda sözünüzün geçerli olabilmesi için, sizin çocuğunuzla itimat temelli bir ilişkiniz olması icap ettiğini unutmayınız.
24- Unutmayınız ki yanlarında velisi olmayan 12 yaşın altındaki evlatların web kafelere alınmaması gerekir. Yaşları tutmadığı halde evlatları kabul eden işletmeler aslına bakarsak kanuna aykırı işlem yapıyor anlama gelir. Lütfen onlar dikkat etmese bile bu kurala sizler dikkat ediniz ve lüzumlu ise çocuğunuzla beraber bu yerlerde bulununuz.
Tüm bu tarz şeyleri yaparken; Çocuğunuzun size güvenmesini sağlayınız. Çocuğunuza kızmayınız, korkutmayınız. Çocuğunuza her mevzuda destek vereceğinizi hissettiriniz. Eğer siz çocuğunuzun eğitiminde, ilişkinizde boşluklar oluşmasına izin verdiyseniz, evladınız, bu boşluğu sizin uygun bulmayacağınız şekilde doldurmaya çalışacaktır.
Lütfen çocuklarımıza haiz çıkalım…
Güzide TÜRKYILMAZ
Uzman Ruhsal Danışman/Pedagog